Nám da và những điều chúng ta cần biết

Nám da là tình trạng xuất hiện những mảng tối màu trên khuôn mặt, gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ và tự tin của người bị - đặc biệt là phụ nữ. Việc hiểu rõ cơ chế hình thành nám da rất quan trọng, sẽ cho bạn góc nhìn thấu đáo và khoa học trong việc giữ gìn sức khỏe và sắc đẹp làn da.

Những điều cần biết về melanin và nám da

Melanin là một sắc tố (pigment) tự nhiên có mặt trong tế bào da, mắt và tóc của con người. Sắc tố này được sản xuất bởi các tế bào nằm sâu trong da gọi là melanocytes và được điều khiển bởi enzyme tyrosinase.

Sự hiện diện của melanin giúp bảo vệ da khỏi tác hại của tia cực tím (UV) trong ánh nắng mặt trời, cũng như tạo ra nhiều màu da đặc trưng cho các chủng tộc khác nhau trên thế giới - từ da đen, da đỏ, da vàng và da trắng. Tuy nhiên, tình trạng tích tụ quá mức của melanin trong da có thể dẫn đến tình trạng nám da, làm da trở nên sậm màu và không đồng đều.

Biểu hiện của nám trên bề mặt làn da

Cơ chế hình thành nám da

Tyrosinase là một enzyme quan trọng tham gia vào quá trình tổng hợp melanin. Nó được kích hoạt bởi các nguyên nhân như:

• Di truyền
• Tuổi tác
• Tia cực tím trong ánh nắng mặt trời
• Tình trạng rối loạn nội tiết do sinh lý hoặc bệnh lý
• Lạm dụng mỹ phẩm kém chất lượng
• Căng thẳng, stress
• …

Ánh nắng mặt trời là nguyên nhân hàng đầu gây ra nám da

Sau khi enzyme tyrosinase được kích hoạt, giai đoạn tổng hợp melanin được thực hiện trong bào quan melanosome của tế bào sắc tố melanocytes. Giai đoạn tổng hợp này bao gồm 3 phản ứng:

• Phản ứng đầu tiên: enzyme tyrosinase chuyển hoá tyrosine - là một loại axit amin có trong da, thành DOPA.
• Phản ứng thứ 2: DOPA chuyển hóa thành Dopaquinone thông qua các bước oxy hoá phức tạp từ DOPA oxydase và tyrosinase.
• Phản ứng thứ 3: Dopaquinone được chuyển hoá thành một trong 2 dạng melanin là: pheo-melanin và eu-melanin.
  • Pheo-melanin: là loại sắc tố có màu vàng hoặc đỏ.
  • Eu-melanin: là loại sắc tố có màu nâu hoặc đen.

Kết thúc giai đoạn tổng hợp, những tế bào melanocytes thực hiện việc chuyển giao các bào quan melanosome - đã chứa sẵn sắc tố melanin, cho những tế bào keratinocytes đưa lên lớp sừng của thượng bì da. Tại lớp sừng của thượng bì, melanin sẽ tích tụ và hình thành từng mảng tối màu trên da, và đây là giai đoạn biểu hiện của nám da.

Cơ chế và các giai đoạn hình thành melanin gây nám da

Hi vọng bài viết này giúp bạn hiểu rõ hơn về cơ chế hình thành nám da và các yếu tố liên quan đến quá trình này, từ đó có thể áp dụng các biện pháp phòng ngừa và đưa ra các phương pháp chăm sóc da hiệu quả.

Để biết thêm các nguyên nhân gây nám da, bạn có thể xem thêm tại đây: https://laura-sunshine.com/top-6-nguyen-nhan-gay-nam-co-the-ban-chua-biet